Cmentarz Powązkowski, zwany także Starymi Powązkami, to zabytkowa nekropolia położona przy ulicy Powązkowskiej 1 w Warszawie. Cmentarz o powierzchni 43 ha jest otoczony ulicami Okopową, Powązkowską, Tatarską i Jana Ostroroga, a jego opiekę sprawuje Kuria Metropolitalna Warszawska, reprezentowana przez zarząd cmentarza. Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami pełni rolę opiekuna społecznego.
Cmentarz został założony 4 listopada 1790 na darowanej przez rodzinę Szymanowskich działce i poświęcony 20 maja 1792 w obecności króla. Początkowo zajmował powierzchnię około 2,6 ha. W 1792 roku na cmentarzu zbudowano kościół św. Karola Boromeusza, zaprojektowany przez Dominika Merliniego i ufundowany przez duchowieństwo warszawskie. Przed poświęceniem cmentarza na terenie nekropolii wystawiono również tzw. katakumby.
Cmentarz był wielokrotnie poszerzany w latach 1812, 1820, 1830, 1837, 1841, 1844, 1851-1852 oraz w 1864, 1865 i 1871 roku, gdy Rada Administracyjna Królestwa Polskiego wywłaszczyła tereny. W wyniku tych działań cmentarz osiągnął obecną powierzchnię.
Podczas okupacji niemieckiej znajdowały się tu podziemne arsenały broni. Podczas powstania warszawskiego Niemcy umieścili na cmentarzu szpital polowy. W czasie działań wojennych zniszczonych zostało wiele nagrobków i poważnie uszkodzonych zostało wiele grobów. Po wojnie przystąpiono do prac renowacyjnych, a w 1949 roku otwarto Muzeum Męczeństwa Narodu Polskiego.
Na cmentarzu odnajdziemy m.in:
- Grób Melchiora Korwina Szymanowskiego, fundatora cmentarza, i jego rodziny
- Katakumby – Mauzoleum zawierające prochy pomordowanych w obozach koncentracyjnych
- Grób płka Stanisława Węglowskiego
- Grobowiec Jana Kiepury
- Katakumby – grób Czesława Niemena